Οι Καλοί

 

"Μερικοί άνθρωποι γεννιούνται διαφορετικοι. (....) Γεννιούνται στην έξω πλευρά των πραγμάτων, με δέρμα λίγο πιο λεπτό, μάτια πιο ευαίσθητα σε αυτά που περνού απαρατήρητα από τους περισσότερους. Οι καρδιές τους καταπίνουν περισσότερο αίμα από τις συνηθισμένες καρδιές, το ποτάμι κυλάει διαφορετικά μέσα τους."

Αν ανήκεις σε αυτούς που δεν έχουν διαβάσει ακόμη τα ΕΘΙΜΑ ΤΑΦΗΣ, θα σου πρότεινα να σταματήσεις ό,τι κάνεις, να βρεις με όποιον τρόπο το βιβλίο και να το διαβάσεις. Αν πάλι όχι (good for you!), μπορείς να συνεχίσεις.

ΟΙ ΚΑΛΟΙ είναι το δεύτερο βιβλίο της Hannah Kent, της Αυστραλής που πριν από λίγα χρόνια έκανε όλο το βιβλιοσύμπαν να μιλάει για αυτήν και το πρώτο της πόνημα, τα ΕΘΙΜΑ ΤΑΦΗΣ. Εδώ η Kent μεταφέρει τη δράση στην ιρλανδική ύπαιθρο του 1825, όπου η Nora, έχοντας πρόσφατα χάσει τον σύζυγό της, έχει μείνει μόνη να φροντίζει τον ασθενικό γιό της νεκρής της κόρης. Μη μπορώντας να ανταπεξέλθει στη φροντίδα του, προσλαμβάνει τη 14χρονη Mary. Η ανεξήγητη κατάσταση της υγείας του όμως, πυροδοτεί φήμες πως το αγόρι προκαλεί κακοτυχία και θάνατο, αναγκάζοντας τη Nora να ζητήσει τη βοήθεια της Nance, που έχει το χάρισμα να θεραπεύει. Ακολουθώντας τις παγανιστικές πρακτικές της, οι τρεις γυναίκες προσπαθούν να αποκαταστήσουν την υγεία του Micheal, δοκιμάζοντας τα όρια του οίκτου.

Όπως και με το προηγούμενο βιβλίο της, η γραφή της Kent είναι πυκνή. Καμία λέξη της δεν είναι περιττή και οι περιγραφές του περιβάλλοντος περιορίζονται στο να σε βοηθήσουν να «δεις» τον χώρο, χωρίς να κουράζουν με περιττές λεπτομέρειες, αφήνοντας το βάρος να πέσει στους χαρακτήρες και την πλοκή. Ο μικρόκοσμος που δημιουργεί είναι εξίσου πυκνός και θρησκεία, προλήψεις, παγανιστικές πρακτικές και φιλοσοφίες, έρχονται σε αντίθεση με το κριτικό πνεύμα.
 

Το μοναδικό μειονέκτημα του βιβλίου είναι η απουσία ενός χαρακτήρα αντίστοιχης δυναμικής με την Agnes, καθώς οι τρεις πρωταγωνίστριες, αν και καλογραμμένες, δεν έχουν τον δικό της αντίκτυπο:
 

Η Nora και η εμμονή της να διώξει τη νεράιδα από τον εγγονό της. Μια εμμονή που πηγάζει από την αγάπη της γι’ αυτόν ή ίσως από την ντροπή για την κατάστασή του και τον φόβο της περιθωριοποίησης. 

Η Nance, με το αμφίβολο χάρισμα,που επιμένει στις πρακτικές, ανίκανη να δείξει έλεος, εξαιτίας της πίστης της ή της ανάγκη της για επιβίωση.
Η Mary, που έρχεται από το πουθενά για να είναι αυτή που θα προσφέρει στον Micheal τη στοργή που του αρνείται η γιαγιά του και που είναι η μόνη που μπορεί να δει πέρα από τη δεισιδαιμονία.
 

Ψέματα δε θα σου πω, δεν ενθουσιάστηκα από την αρχή. Αργεί λιγάκι να πάρει μπρος, η αφήγηση σπάει στα τρία και ίσως τελικά η (αναπόφευκτη) σύγκριση με τα ΕΘΙΜΑ ΤΑΦΗΣ να το αδικεί, η αλήθεια όμως είναι ότι ΟΙ ΚΑΛΟΙ μπορεί επάξια να σταθεί δίπλα στο μεγάλο "αδελφάκι" του και η Hannah Kent πρέπει σίγουρα να μπει στο ραντάρ σου. Στο δικό μου έχει ήδη μπει.

Κυκλοφορεί από τις εκδόσεις ΙΚΑΡΟΣ.

Read More

Κίρκη

"Με πέταξες στα κοράκια, αλλά τελικά προτιμώ αυτά από εσένα..."

Κάθε τόσο εμφανίζεται στα ράφια ένα βιβλίο που είναι ένα μικρό κομμάτι τελειότητας. Η ΚΙΡΚΗ είναι ένα τέτοιο βιβλίο, το οποίο μόλις κυκλοφόρησε στα ελληνικά και είμαι τόσο χαρούμενη που επιτέλους θα σου μιλήσω γι' αυτό.

 Στην ΚΙΡΚΗ λοιπόν, παρακολουθούμε την ιστορία της Κίρκης (προφανώς), μιας από τις κατώτερες θεότητες του αρχαίου ελληνικού πάνθεον και κόρης του Τιτάνα Ήλιου. Από το πέρασμά της στην ΟΔΥΣΣΕΙΑ του Ομήρου δεν μαθαίνουμε πολλά γι' αυτήν. Είναι μάγισσα, ζει μόνη της (πράγμα ασύλληπτο για γυναίκα της εποχής) στο νησί της Αιαίας και μετατρέπει όσους αποβιβάζονται εκεί σε γουρούνια... Εδώ θα μάθουμε για τα παιδικά της χρόνια, την περιφρόνηση από την οικογένειά της, το περιστατικό που οδήγησε στη δημιουργία ενός τέρατος και την εξορία της.

Η ΚΙΡΚΗ της Miller όμως δεν είναι απλά μια θεότητα που, έχοντας βαρεθεί με την αιωνιότητα, παίζει με το ανθρώπινο είδος. Είναι μια γυναίκα που κατάφερε μέσα στη μοναξιά και την απομόνωση να βρει τον εαυτό της, τη δύναμη και τη φωνή της, να σταθεί στα πόδια της και να πάει κόντρα σε όλους για όσα αγαπά.

Τα θέματα που θίγονται είναι θέματα που εξακολουθούν να απασχολούν τις γυναίκες σήμερα, ίσως πολύ περισσότερο απ' όσο τότε:

• η εξωτερική εμφάνιση και πώς αυτή επηρεάζει τη συμπεριφορά των γύρω μας
• η καχυποψία που αντιμετωπίζει μία ανεξάρτητη γυναίκα που δε φαίνεται να έχει την ανάγκη κάποιου για την ευημερία και την ασφάλειά της
• η μητρότητα και πόσο αλλάζει τη ζωή σου. Αυτά που κερδίζεις αλλά και όσα χάνεις
• ο έρωτας φυσικά

Αν σου αρέσει η μυθολογία (όπως κι εμένα) τότε μάλλον θα σου αρέσει και η ΚΙΡΚΗ, καθώς στις σελίδες της εμφανίζονται πολλά γνωστά μας πρόσωπα. Ο Προμηθέας, ο Ερμής, η Αθηνά, ο Δαίδαλος, ο Μινώταυρος, ο Θησέας, η μάγισσα Μήδεια και φυσικά ο Οδυσσέας και το πλήρωμά του. Θεοί και θνητοί παρουσιάζονται όπως δεν τους έχεις ξαναδεί, χωρίς τη λάμψη του μύθου, γεμάτοι ελαττώματα, εγωισμούς, μικροπρέπεια και κακία. Κάτι σαν σαπουνόπερα, με την καλή έννοια.

Αν και δεν έχει μεγάλη αγωνία στην εξέληξη της ιστορίας του, από τη στιγμή που το έπιανα στα χέρια μου, μου ήταν πολύ δύσκολο να το αφήσω. Ξενύχτησα μαζί του και δε θέλω να γίνω γραφική λέγοντάς σου πως ο λόγος του έρρεε σαν γάργαρο ρυάκι, αλλά αυτή είναι η αλήθεια. Η γραφή της Miller είναι ονειρεμένη, χωρίς επιδειξιομανίες και βαρύγδουπες εκφράσεις, αλλά με τέτοια αμεσότητα και αλήθεια που εύκολα βρίσκει τον τρόπο να μιλήσει απ' ευθείας στην καρδιά.

Η ΚΙΡΚΗ έρχεται με τη φόρα που της δίνουν τα τόσα βραβεία που έχει κερδίσει (ανάμεσά τους και το Goodreads Choice Award για το 2018) και σου την προτείνω ανεπιφύλακτα για παρέα. Διάλεξέ την και δεν θα χάσεις. 

Κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις ΔΙΟΠΤΡΑ

Read More

Έθιμα Ταφής

"Το να γνωρίζεις τι έχει κάνει ένας άνθρωπος, και το να γνωρίζεις ποιός είναι αυτός ο άνθρωπος, είναι δύο πολύ διαφορετικά πράγματα..."

Στην Ισλανδία του 1828 η Agnes Magnusdottir καταδικάστηκε σε θάνατο για το φόνο του εραστή της και η εκτέλεσή της ήταν η τελευταία (δημόσια εκτέλεση) στη χώρα της. 190 χρόνια μετά, μια Αυστραλή, η Hannah Kent, θα της δώσει για πρώτη φορά φωνή και θα διηγηθεί την ιστορία της (πολύ γνωστή στην Ισλανδία, ελάχιστα στον υπόλοιπο κόσμο) από μια άλλη σκοπιά. 

Παρόλο που αποφεύγω τα spoilers όπως ο διάβολος το λιβάνι, τα βιβλία στα οποία το τέλος είναι γνωστό από την αρχή ασκούν πάνω μου μια περίεργη γοητεία. Αυτή η ελπίδα ότι το τέλος θα αλλάξει μου δημιουργεί ένα περίεργο είδος αγωνίας και ένα δέσιμο με τους καταδικασμένους ήρωες, που δύσκολα το βρίσκω αλλού. Η ιστορία της  Agnes ξεδιπλώνεται με τέτοιο τρόπο, η φωνή της είναι τόσο δυνατή και καθαρή, που δε μπορεί παρά να σου ραγίσει η καρδιά με τη μοίρα της. Μια μοίρα που τη σφραγίζει η ίδια με το δυναμισμό, την εξυπνάδα και την άρνησή της να υποταχτεί και να σκύψει το κεφάλι, σε μια εποχή που δεν επέτρεπε στις γυναίκες περιουσία, δικαιώματα, ούτε καν φωνή. 

"Βλέπουν ότι το κεφάλι μου στέκεται στους ώμους μου, και πιστεύουν πως μια γυναίκα που σκέφτεται, δεν είναι άξια εμπιστοσύνης..."

Αυτό που με συνεπήρε όμως πραγματκά είναι ο τρόπος γραφής της Kent. Καθαρός , άμεσος, δυναμικός, χωρίς να στερείται ομορφιάς, μοιάζει αντάξιος του χαρακτήρα της ηρωίδας. Κάθε λέξη μοιάζει να έχει τη δική της βαρύτητα. Όπως και ο κάθε χαρακτήρας που συνοδεύει την Agnes. Μέσα από τη συναναστροφή της με τον κάθε ένα ξεχωριστά, βλέπουμε διαφορετικές πτυχές του χαρακτήρα της: το πείσμα, την αποφασιστηκότητα, την ελπίδα, αλλά και το φόβο, την απελπισία και την ευάλωτη πλευρά της.

Τα ΕΘΙΜΑ ΤΑΦΗΣ αγαπήθηκαν σε όλο τον κόσμο και όχι άδικα. Θήγει θέματα της τότε εποχής (φτώχια, θέση της γυναίκας, στερεότυπα) των οποίων ο αντίκτυπος στη σημερινή κοινωνία δεν είναι μόνο σε θεωρητικό επίπεδο. Με συγκίνησε, με θύμωσε και με άγγιξε βαθιά, χωρίς να εκβιάζει το συναίσθημα με κανέναν τρόπο. 

Κυκλοφορεί (με πολύ ωραίο εξώφυλλο) από τις εκδόσεις ΙΚΑΡΟΣ.

Read More